Stres może występować jako coś pozytywnego i negatywnego. Pierwsza opcja odpowiada za ratowanie życia, daje nam często motywację i pobudza do działania. Warto jednak wiedzieć, jakie złe następstwa ma chroniczne stres i jakie zaburzenia psychiczne może powodować.
Produkty uboczne powstałe w wyniku stresu mogą działać uspokajająco. Produkty te powodują uspokojenie lub zmęczenie. Gdy takie hormonalne produkty uboczne występują w dużych ilościach, co następuje np. w wyniku chronicznego stresu, następuje ogromny spadek energii lub zostaje wywołana depresja. Niskie poczucie własnej skuteczności lub przekonanie, że nie jesteś w stanie radzić sobie ze stresem również może doprowadzić do występowania stanów depresyjnych.
Objawy depresji mogą obejmować problemy ze snem, zmęczenie, zmiany apetytu, poczucie bezwartościowości, nienawiści do siebie i winy, niezdolność do koncentracji lub podejmowania decyzji, pobudzenie, niepokój i drażliwość, wycofanie się z typowych przyjemnych czynności, poczucie beznadziejności i bezradności. Oprócz tego depresja wiąże się ze wzrostem myśli samobójczych i takich zachowań, a osobę cierpiącą na tę dolegliwość częściej dopadają inne zaburzenia psychiczne.
Silny, przewlekły stres może negatywnie wpływać na osoby z chorobą afektywną dwubiegunową. Znana jest ona również pod nazwą depresji maniakalnej. Obejmuje dramatyczne zmiany nastroju, poziomu energii i zachowania od szczytów manii (jeden biegun) do dużej depresji (biegun przeciwny). Manię charakteryzuje euforyczny nastrój, nadpobudliwość, pozytywne ekspansywne spojrzenie na życie, zawyżone poczucie własnej wartości i poczucie, że prawie wszystko jest możliwe. W stanie maniakalnym osoby z chorobą afektywną dwubiegunową mają tendencję do odczuwania zmniejszonej potrzeby snu, gonitw myśli, szybkiej mowy i zwiększonego roztargnienia.
Osoby z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym przechodzą między stanami maniakalnymi i depresyjnymi w ciągu dni, tygodni lub miesięcy. Ta cykliczna zmiana nastroju zakłóca codzienne funkcjonowanie. Stres może wywołać stan depresyjny lub maniakalny u osób z genetyczną podatnością na zaburzenie afektywne dwubiegunowe. Może również pogorszyć epizod dwubiegunowego nastroju, gdy już się rozpoczął, zwiększając jego intensywność lub wydłużając jego czas trwania.
To intensywna fala strachu, która charakteryzuje się wysoce intensywną niemożnością działania. Serce osoby, doznającej ataku bije szybciej, nie może ona oddychać. Ponadto czuje, że oddycha lub wariuje. Same ataki paniki pojawiają się niespodziewanie, bez żadnego ostrzeżenie i bez wyraźnego wyzwalacza. Mogą wystąpić nawet wtedy, kiedy jesteś zrelaksowany lub śpisz.
Atak paniki może być jednorazowy, lecz większość osób doświadcza powtarzających się epizodów, a te najczęściej wywoływane są przez określoną sytuację, taką jak przejście przez most lub przemówienie publiczne, zwłaszcza jeśli sytuacja ta już wcześniej spowodowała taki atak. Zazwyczaj sytuacja wywołująca panikę, to taka, w której czujesz się zagrożony i nie możesz uciec, wywołując reakcję organizmu na walkę lub ucieczkę.
Dokładne przyczyny ataków paniki nie są do końca znane, a tendencja do ich występowania pojawia się w rodzinach. Poważny stres, taki jak śmierć bliskiej osoby, rozwód, utrata pracy również może taki stan wywołać.
Zachowania neurotyczne pojawiają się, ponieważ masz osobowość neurotyczną. Osoby z neurotyzmem postrzegają codziennie sytuacje jako o wiele gorsze, niż są w rzeczywistością, a następnie obwiniają siebie za swój skrajny pesymizm i negatywne nastawienie. Nerwica objawia się następującymi uczuciami: irytacja, złość, smutek, poczucie winy, wrogość, wrażliwość. Osobowość neurotyczna może sprawić, że będziesz bardziej podatny na m.in.: zespół lęku uogólnionego, depresja, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, fobia społeczna, zespół stresu pourazowego, lęk napadowy, aspołeczne zaburzenie osobowości.
Fot. Karolina Grabowska/Pexels
